بیماری ناشی از غذا (همچنین بیماری منتقله از غذا و در اصطلاح عامیانه به آن مسمومیت غذایی گفته می شود) به هر بیماری ناشی از مصرف مواد غذایی آلوده و بیماری زا گفته می شود. باکتریویروس ها یا انگل هایی که غذا را آلوده می کنند و همچنین سموم شیمیایی یا طبیعی مانند قارچ های سمی را آلوده می کنند.
مسمومیت غذایی یک بیماری شایع است که سالانه میلیون ها آمریکایی را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری در اثر مصرف غذا، آب یا تماس با مواد غذایی آلوده ایجاد می شود. این تجربه می‌تواند ناخوشایند باشد، و دانستن اینکه چیست و چگونه از آن جلوگیری کنید ضروری است.
در این مقاله توضیح خواهم داد که مسمومیت غذایی چیست، چگونه اتفاق می افتد و برای پیشگیری از آن چه کاری می توانید انجام دهید. علاوه بر این، نکاتی را در مورد نحوه درمان آن در صورت بیماری به اشتراک خواهم گذاشت.
در این پست به موارد زیر می پردازیم:
مسمومیت غذایی: کم کاری در مورد چیست و چگونه از آن اجتناب کنیم
مسمومیت غذایی یک بیماری شایع است که سالانه میلیون ها آمریکایی را تحت تاثیر قرار می دهد. در اثر خوردن غذای آلوده یا نوشیدن آب آلوده ایجاد می شود. هدف اصلی فرآوری، تهیه و پخت غذا، از بین بردن مولکول ها و باکتری های مضری است که می توانند باعث مسمومیت غذایی شوند. با این حال، اگر غذا به درستی تهیه یا نگهداری نشود، می تواند حاوی باکتری های مضر باشد که می تواند شما را بیمار کند.
علل شایع مسمومیت غذایی
انواع مختلفی از مسمومیت های غذایی وجود دارد، اما شایع ترین علل آن عبارتند از:
- خوردن غذاهایی که از بین رفته اند یا تاریخ انقضا آنها گذشته است
- خوردن گوشت نیم پز یا خام، به ویژه گوشت چرخ کرده گاو
- خوردن تخم مرغ خام یا نیم پز
- خوردن برنجی که برای مدت طولانی در دمای اتاق نگهداری شده است
- خوردن غذاهایی که در شرایط کثیف یا غیربهداشتی تهیه شده اند
- نوشیدن آب آلوده
چگونه مسمومیت غذایی گسترش می یابد
مسمومیت غذایی می تواند به چند طریق منتشر شود:
- تماس فرد به فرد: اگر فردی که مسمومیت غذایی دارد پس از استفاده از حمام دست های خود را به درستی نشوید، می تواند باکتری را از طریق لمس به دیگران منتقل کند.
- غذای آلوده: اگر غذا به درستی تهیه یا نگهداری نشود، می‌تواند حاوی باکتری‌های مضر باشد که می‌تواند شما را بیمار کند.
چه موقع باید یک دکتر را ببینید
اکثر موارد مسمومیت غذایی طی چند روز خود به خود از بین می روند. با این حال، اگر علائم شما شدید باشد یا بیش از چند روز طول بکشد، مهم است که به پزشک مراجعه کنید. کودکان خردسال، زنان باردار و افراد مسن در معرض خطر بیشتری برای ایجاد عوارض ناشی از مسمومیت غذایی هستند، بنابراین در صورت احساس بیماری برای آنها بسیار مهم است که به دنبال مراقبت های پزشکی باشند.
چگونه غذای شما آلوده می شود
غذاهای خام منبع شایع مسمومیت غذایی هستند. غذاهای خام شامل گوشت، مرغ، غذاهای دریایی و تخم مرغ است. این غذاها می توانند با باکتری ها یا ویروس هایی که باعث مسمومیت غذایی می شوند آلوده شوند. در اینجا چند راه برای آلوده شدن غذاهای خام آورده شده است:
- در حین تولید: برخی از غذاها در محیط هایی که باکتری ها وجود دارند مانند خاک یا آب تولید می شوند. این می تواند منجر به آلودگی مواد غذایی در طول تولید شود.
- در حین آماده سازی: اگر غذاهای خام در حین آماده سازی به درستی مورد استفاده قرار نگیرند، ممکن است آلوده شوند. اگر غذا با سطوح یا ظروف آلوده به باکتری تماس پیدا کند، ممکن است این اتفاق بیفتد.
- در طول نگهداری: غذاهای خام باید در دمای مناسب نگهداری شوند تا از رشد باکتری ها جلوگیری شود. اگر آنها به درستی ذخیره نشوند، باکتری ها می توانند رشد کنند و غذا را آلوده کنند.
غذاهای پخته شده
غذاهای پخته شده نیز می توانند با باکتری ها یا ویروس هایی که باعث مسمومیت غذایی می شوند، آلوده شوند. در اینجا چند راه برای آلوده شدن غذاهای پخته آورده شده است:
- آلودگی متقاطع: اگر غذاهای پخته شده با غذاهای خام تماس پیدا کنند، ممکن است آلوده شوند. اگر از یک تخته برش یا ظروف یکسان برای غذاهای خام و پخته استفاده کنید، ممکن است این اتفاق بیفتد.
- پخت نادرست: اگر غذا در دمای مناسب پخته نشود، باکتری ها می توانند زنده بمانند و باعث مسمومیت غذایی شوند. این امر به ویژه در مورد گوشت هایی مانند گوشت گاو و مرغ صادق است.
- نگهداری نامناسب: غذاهای پخته شده باید در دمای مناسب نگهداری شوند تا از رشد باکتری ها جلوگیری شود. اگر آنها به درستی ذخیره نشوند، باکتری ها می توانند رشد کنند و غذا را آلوده کنند.
میوه ها و سبزیجات
میوه ها و سبزیجات نیز می توانند منبع مسمومیت غذایی باشند. در اینجا چند راه وجود دارد که آنها می توانند آلوده شوند:
- در حین تولید: اگر میوه ها و سبزیجات در خاک یا آبی که حاوی باکتری است رشد کنند، در طول تولید می توانند آلوده شوند.
- در حین آماده سازی: اگر میوه ها و سبزیجات قبل از مصرف به درستی شسته نشوند، ممکن است به باکتری آلوده شوند.
- آلودگی متقابل: میوه ها و سبزیجات در صورت تماس با سطوح یا ظروف آلوده به باکتری می توانند آلوده شوند.
آب
آب همچنین می تواند منبع مسمومیت غذایی باشد. در اینجا چند راه برای آلوده شدن آب آورده شده است:
- در حین تولید: آبی که برای آبیاری محصولات استفاده می شود می تواند به باکتری آلوده شود.
- در طول فرآوری: آبی که برای فرآوری غذاها استفاده می شود ممکن است به باکتری آلوده شود.
- در حین نگهداری: اگر آب به درستی ذخیره نشود، باکتری ها رشد کرده و آن را آلوده می کنند.
جلوگیری از آلودگی
برای جلوگیری از آلودگی مواد غذایی می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- قبل از تهیه غذا دست های خود را بشویید.
- میوه ها و سبزیجات را قبل از مصرف بشویید.
- غذا را با دمای مناسب بپزید.
- غذا را در دمای مناسب نگهداری کنید.
- از تخته های برش و ظروف جداگانه برای غذاهای خام و پخته استفاده کنید.
- گوشت، مرغ، غذاهای دریایی یا تخم مرغ خام یا نیم پز نخورید.
- آب تصفیه نشده ننوشید
چه زمانی باید به دنبال مراقبت پزشکی بود
اگر علائم مسمومیت غذایی مانند تهوع، استفراغ، اسهال یا تب را تجربه کردید، مهم است که به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. در برخی موارد، مسمومیت غذایی می تواند جدی باشد و نیاز به درمان پزشکی داشته باشد. اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید، باردار هستید، یا جوان یا مسن هستید، ممکن است در معرض خطر بیشتری از عوارض مسمومیت غذایی باشید.
احساس اثرات: شناخت علائم مسمومیت غذایی
علائم مسمومیت غذایی می تواند از چند ساعت تا چند روز پس از خوردن غذای آلوده شروع شود. مدت زمان باقی ماندن علائم می تواند بسته به نوع باکتری یا ویروس عامل بیماری و همچنین سابقه سلامتی و وضعیت فعلی سلامت فرد متفاوت باشد. به طور کلی، علائم مسمومیت غذایی می تواند از چند ساعت تا چند روز یا حتی هفته ها طول بکشد.
ایمن بمانید: پیشگیری از مسمومیت غذایی
- قبل و بعد از دست زدن به غذا، دست های خود را به خوبی با آب گرم و صابون بشویید.
- تمام ظروف، تخته های برش و سطوح را قبل و بعد از استفاده با آب گرم و صابون تمیز کنید.
- میوه ها و سبزیجات را زیر آب جاری بشویید و پوست آنها را با دقت جدا کنید.
- گوشت و ماهی خام را در ظروف جداگانه و دور از سایر غذاها در یخچال نگهداری کنید.
- محصولات کنسرو شده را در قوطی های باز نگهداری نکنید، آنها را به ظروف دربسته انتقال دهید و در یخچال نگهداری کنید.
پخت و پز و نگهداری گوشت
- گوشت چرخ کرده گاو، گوشت خوک و بره را در دمای داخلی 160 درجه فارنهایت بپزید.
- تکه های کامل گوشت گاو، خوک و بره را در دمای داخلی 145 درجه فارنهایت بپزید.
- گوشت پخته شده را تا چهار روز در یخچال نگهداری کنید یا برای مدت طولانی تری در فریزر قرار دهید.
- هنگام تهیه ماهی از سفت بودن و لزج نبودن آن اطمینان حاصل کنید و آن را با دمای داخلی 145 درجه فارنهایت بپزید.
- هنگام نگهداری ماهی، آن را در سردترین قسمت یخچال نگهداری کنید و ظرف دو روز استفاده کنید.
خرید و صرف غذا
- هنگام خرید، محصولاتی را انتخاب کنید که آسیب دیده یا تاریخ مصرف آنها گذشته باشد و از محصولاتی که دارای فرورفتگی یا برآمدگی هستند اجتناب کنید.
- هنگام صرف غذا، مطمئن شوید که رستوران از نظر ایمنی و خدمات غذایی شهرت خوبی دارد.
- علائم رایج مسمومیت غذایی را بشناسید و در صورت تجربه به پزشک مراجعه کنید.
- چهار مرحله ایمنی مواد غذایی را دنبال کنید: تمیز کردن، جدا کردن، پختن و خنک کردن.
نکات کلی
- آشپزخانه خود را تمیز و منظم نگه دارید.
- از تکنیک های برش مناسب و چاقوهای تیز برای جلوگیری از گسترش باکتری ها استفاده کنید.
- گوشت، ماهی یا تخم مرغ خام یا نیم پز نخورید.
- باقیمانده هایی را که بیش از چهار روز در انبار مانده اند دور بریزید.
- گوشت و مرغی که در عرض دو روز استفاده نمی شوند را فریز کنید.
- غذاهای گرم را گرم و غذاهای سرد را سرد نگه دارید.
- یخچال خود را روی 40 درجه فارنهایت یا کمتر و فریزر خود را روی 0 درجه فارنهایت یا کمتر تنظیم کنید.
- غذاهایی که بوی بد یا بافت غیر معمول دارند نخورید.
- وقتی دو به شکی، ولش کن.
چه زمانی برای مسمومیت غذایی به دنبال کمک پزشکی باشیم
مسمومیت غذایی می تواند علائم مختلفی از جمله تهوع، استفراغ، اسهال، گرفتگی معده و تب را ایجاد کند. این علائم می توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند و از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشند. اگر هر یک از این علائم را بعد از مصرف غذا تجربه کردید، مهم است که به شدت و مدت علائم خود توجه کنید.
دکتر چه کاری می تواند انجام دهد؟
اگر لازم باشد برای مسمومیت غذایی به پزشک مراجعه کنید، آنها احتمالاً یک معاینه فیزیکی انجام می دهند و در مورد علائم و مصرف اخیر مواد غذایی شما سؤال می کنند. آنها همچنین ممکن است آزمایش خون یا مدفوع را برای بررسی وجود باکتری های مضر تجویز کنند. بسته به شدت علائم، آنها ممکن است توصیه کنند:
- استراحت و آبرسانی
- آنتی بیوتیک برای درمان عفونت های باکتریایی
- مایعات داخل وریدی برای درمان کم آبی بدن
- بستری شدن در بیمارستان در موارد شدید
نتیجه
بنابراین، مسمومیت غذایی یک بیماری بسیار جدی است که می تواند سالانه میلیون ها آمریکایی را تحت تاثیر قرار دهد. این در اثر خوردن غذای آلوده، نوشیدن آب آلوده یا تماس با باکتری ها ایجاد می شود. شستن صحیح دست ها، خوردن غذای آماده و نگهداری صحیح آن برای جلوگیری از آلودگی بسیار مهم است. در صورت مشاهده هر یک از علائمی که در بالا ذکر کردم، از مراجعه به پزشک نترسید.
