Wat is Bark? Botanische beschrijving, chemische samenstelling en gebruik

door Joost Nusselder | Laatste update:  28 mei 2022

Always the latest smoking tips & tricks?

Subscribe to THE ESSENTIAL newsletter for aspiring pitmasters (English)

We gebruiken je e-mailadres alleen voor onze nieuwsbrief en respecteren jouw privacy

Ik schrijf deze artikelen met veel plezier voor mijn lezers, jullie. Ik accepteer geen betaling voor het schrijven van reviews, mijn mening over producten is die van mijzelf, maar als je mijn aanbevelingen nuttig vindt en je uiteindelijk iets koopt via een van de links kan ik daar mogelijk een commissie over ontvangen. Kom meer te weten

Schors is de buitenste laag van een boom of struik, die bestaat uit een complex weefsel dat 'dentinaal weefsel' wordt genoemd. Het dient als een beschermende laag die de hout van de boom en bestaat uit twee delen: de binnenbast en de buitenbast.

In dit artikel zal ik een uitgebreid begrip van schors geven, inclusief zijn unieke structuur, vorm en functie. Daarnaast zal ik fascinerende feiten over dit opmerkelijke onderdeel van bomen delen.

Wat is schors

De unieke structuur en vorm van schors

Schors is een belangrijk onderdeel van de natuurlijke structuur van houtachtige planten en vormt een beschermende laag die het hout bedekt. Het bestaat uit twee delen, de binnenbast en de buitenbast, en is samengesteld uit een complex type weefsel dat anders is dan elk ander deel van de plant. Planten met schors zijn onder andere bomen, houtachtige wijnstokken en struiken, en er zijn veel verschillende soorten schors, elk met zijn eigen speciale kenmerken.

De delen van schors

Schors is opgebouwd uit verschillende lagen, elk met zijn eigen unieke functie. De buitenste laag wordt de kurklaag genoemd, die normaal gesproken is gerangschikt in een patroon van kleinere, dikwandige cellen. Deze laag is verantwoordelijk voor de bescherming van de plant tegen extreme temperaturen, uitdroging en andere omgevingsstress. De volgende laag wordt het floëem genoemd, dat verantwoordelijk is voor het transport van voedingsstoffen en andere moleculen van de bladeren naar de rest van de plant. De binnenste laag wordt het cambium genoemd, dat verantwoordelijk is voor de verdikking van de schors en de aanmaak van nieuwe cellen.

Verschillen in Schors

Er zijn veel verschillende soorten schors, elk met zijn eigen unieke kenmerken. Sommige soorten schors, zoals de leerachtige schors van de kurkeik, worden als waardevol beschouwd voor commercieel gebruik. Andere soorten schors, zoals de ruwe, geschubde schors van de witte eik, zijn meer typerend voor lokale bomen en worden gebruikt vanwege hun esthetische waarde. De dikte en textuur van de schors kan ook variëren, afhankelijk van de boomsoort, waarbij sommige bomen een gladdere schors hebben dan andere.

Schors en stijl

Schors wordt vaak opgenomen in de stijl van een tuin- of landschapsontwerp. De unieke textuur en vorm van schors kan visueel belang en contrast toevoegen aan een beplantingsplan. Sommige ontwerpers gebruiken schors zelfs als een centraal punt, waardoor een kenmerk ontstaat uit de natuurlijke patronen en kleuren die in verschillende soorten schors voorkomen.

Wat zit er in de schors?

Schors is samengesteld uit een verscheidenheid aan structuren en weefsels die verschillende functies in planten dienen. De chemische samenstelling van schors omvat:

  • Cellulose en hemicellulose: Deze primaire structurele eenheden zijn geassocieerd met suikers zoals glucose, galactose, mannose, arabinose en xylose.
  • Lignine: Dit is een complex organisch polymeer dat de plant extra structurele ondersteuning biedt.
  • Suberin: Dit is een wasachtige substantie die de wanden van kurkcellen bedekt en de boom beschermt tegen waterverlies en afbraak door schimmels.

Wanneer schors beschadigd is: het belang van schade en reparatie

Schorsschade kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder:

  • Fysieke schade door dieren, mensen of machines
  • Omgevingsfactoren zoals vorst, zonnebrand of droogte
  • Ziekten en schimmels die zich op de schors richten

Schorsschade voorkomen

Om schorsschade te voorkomen, kunt u het beste rekening houden met het volgende:

  • Plant bomen in gebieden waar ze zonder problemen kunnen groeien
  • Zorg voor de juiste verzorging van de boom, inclusief water geven en bemesten
  • Raadpleeg een professionele boomverzorger voor advies over boomverzorging
  • Verwijder bomen in de buurt die mogelijk zijn geïnfecteerd met ziekten of schimmels
  • Gebruik BioAdvanced-concentraat om schimmelgroei aan te pakken en te voorkomen

Beschadigde schors repareren

Als uw boom al schorsschade heeft opgelopen, zijn er een paar dingen die u kunt doen om deze te helpen herstellen:

  • Verwijder alle losse of afbladderende schors rond de wond
  • Reinig de wond met water en een zachte borstel
  • Breng een wondverband aan op de wond om infectie te voorkomen
  • Overweeg een boomwikkel te gebruiken om de wond te beschermen tegen verdere schade

Het belang van blafgezondheid in het bos

De gezondheid van schors is cruciaal voor de algehele gezondheid van het bos. Wanneer bomen gezond zijn, kunnen ze groeien en gedijen, een leefgebied bieden voor dieren in het wild en helpen om de lucht die we inademen te zuiveren. Wanneer bomen echter beschadigd of ziek zijn, kunnen ze een gevaar vormen voor nabijgelegen bomen en dieren in het wild. Door goed voor de schors van onze bomen te zorgen, kunnen we de gezondheid en vitaliteit van onze bossen voor toekomstige generaties helpen waarborgen.

Van kurk tot medicijn: het veelzijdige gebruik van boomschors

De buitenste schors van bomen lijkt misschien slechts een beschermende laag, maar heeft verschillende toepassingen:

  • Kurk: De buitenste schors van kurkeiken wordt geoogst en gebruikt om kurkproducten te maken, zoals wijnstoppers, mededelingenborden en vloeren.
  • Extracten: De schors van bepaalde boomsoorten, zoals de kinaboom, wordt gebruikt om kinine te extraheren, een medicijn dat wordt gebruikt om malaria te behandelen.
  • Levende schors: De buitenste schors van levende bomen kan worden gestript en gebruikt voor het looien van leer of het maken van manden.

Inner Bark: een geneeskrachtig wonder

De binnenbast van bomen wordt vaak over het hoofd gezien, maar heeft veel geneeskrachtige eigenschappen:

  • Berkenschors: De binnenbast van berkenbomen bevat betulinezuur, dat ontstekingsremmende en kankerbestrijdende eigenschappen heeft.
  • Wilgenschors: De binnenbast van wilgen bevat salicine, dat lijkt op aspirine en kan worden gebruikt om pijn en koorts te behandelen.
  • Commercieel gebruik: De binnenbast van sommige boomsoorten, zoals de gladde iep, wordt gebruikt om commerciële producten te maken, zoals keelpastilles en spijsverteringshulpmiddelen.

Schors als oppervlak: meer dan alleen textuur

Het oppervlak van boomschors kan voor meer worden gebruikt dan alleen de interessante textuur:

  • Schilderijen: De schors van sommige boomsoorten, zoals de papierberk, wordt gebruikt als ondergrond voor schilderijen en tekeningen.
  • Kaarten maken: De schors van sommige boomsoorten, zoals de moerbeiboom, wordt gebruikt als ondergrond voor het maken van kaarten.
  • Landschapsmulch: De schors van bomen kan worden gebruikt als een natuurlijke en aantrekkelijke mulch voor landschapsarchitectuur.

Kortom, boomschors is niet alleen een beschermlaag, maar een veelzijdig materiaal met een verscheidenheid aan toepassingen. Van kurk tot medicijn, van binnen- tot buitenbast, en zelfs als ondergrond voor schilderijen en het maken van kaarten, de bast van verschillende boomsoorten is door de geschiedenis heen op vele manieren gebruikt.

Roken met schors: wel of niet doen?

Bij het roken van vlees speelt de bast op het hout een essentiële en unieke rol voor een goed resultaat. De schors bestaat uit verbindingen die een verscheidenheid aan ingrediënten bieden die bijdragen aan de smaak van het vlees. Het droogproces van roken vereist een uitgebalanceerde omgang met het materiaal om tot een optimaal resultaat te komen.

De voordelen van het gebruik van schors

Ondanks het feit dat sommige mensen er de voorkeur aan geven de schors te verwijderen, legt onderzoek uit dat het laten zitten de smaak van het vlees aanzienlijk kan beïnvloeden. Hier zijn enkele voordelen van het gebruik van schors tijdens het roken van vlees:

  • Het produceert een hete en schone verbranding, wat helpt bij het creëren van een uitgebalanceerde smaak.
  • De schors biedt een lange brandtijd, wat uitstekend is om een ​​paar uur vlees te roken.
  • Het helpt de temperatuur onder controle te houden en biedt de kans om de juiste hoeveelheid rook te produceren.
  • De schors vormt een beschermende laag rond het hout, die helpt voorkomen dat overtollig vet het vlees bedekt.
  • Het biedt extra voordelen, zoals het produceren van een unieke smaak en aroma dat synoniem is met barbecueën.

Conclusie

Schors is de beschermlaag van een boom of struik gemaakt van verschillende soorten weefsel. Het beschermt het onderliggende houtachtige weefsel tegen fysieke schade, omgevingsfactoren en ziekten. Schors kan ruw of glad, dik of dun zijn en is er in veel verschillende vormen en kleuren. 

Het is belangrijk om de verschillen tussen de soorten schors en hun speciale kenmerken te kennen, zodat je goed voor je bomen kunt zorgen. Wees dus niet bang om vragen te stellen en de antwoorden te krijgen die je nodig hebt.

Joost Nusselder, de oprichter van Lakeside Smokers, is contentmarketeer, vader en houdt ervan om nieuwe gerechten uit te proberen met BBQ-roken (& Japans eten!) als hart van zijn passie, en samen met zijn team maakt hij sindsdien diepgaande blogartikelen. 2016 om trouwe lezers te helpen met recepten en kooktips.